فصل 1: معرفی مؤسسه تحقیقات آفات و بیماری های گیاهی
مقدمه
تاریخچه مؤسسه تحقیقات آفات و بیماری های گیاهی
شرح وظایف اساسی مؤسسه
تشکیلات مؤسسه
بخش تحقیقات آفتکش ها
بخش تحقیقات حشرات زیان آور به گیاهان
بخش تحقیقات علف های هرز و انگل های گلدار
بخش تحقیقات سن گندم
بخش تحقیقات بیماری های گیاهی
بخش تحقیقات رده بندی حشرات
بخش تحقیقات جانورشناسی کشاورزی
بخش تحقیقات نماتولوژی گیاهی
بخش تحقیقات مبارزه بیولوژیک
بخش تحقیقات ویروس شناسی و بیماری های ویروسی گیاهان
بخش تحقیقات شناسایی رستنی ها
بخش تحقیقات بیولوژی مولکولی و بیوتکنولوژی
نیروی انسانی
طرح های تحقیقاتی
انتشارات
منابع فصل
فصل 2: معرفی محل کارآموزی
معرفی محل کارآموزی
فصل 3: کلیات
کلیات
فصل 4: پرپاراسیون میکروسکوپی حشرات و اتاله کردن حشرات
تهیه پرپاراسیون میکروسکوپی از حشرات
نحوه پرپاراسیون
اتاله کردن حشرات
منابع فصل
فصل 5: آزمایشات انجام شده روی مگس سفید گلخانه
زیر راسته جوربالان Homoptera
کلید تشخیص خانواده های راسته جوربالان
خانواده مگس های سفید (سفید بالک ها) Aleurodidae
سفید بالک ها Aleurodidae
مراحل رشدی
تخم
پوره خزنده (اولین مرحله پورگی)
سنین دوم و سوم پورگی
شفیره
بالغین
دموگرافی و دینامیسم جمعیت
آزمایشات انجام شده روی مگس سفید گلخانه
مگس سفید
عسلک پنبه
کنه دو نقطه ای (کنه تارعنکبوتی)
شپشک آرد آلود ساحلی
منابع فصل
فصل 6: آزمایشات انجام شده روی سن گندم
راسته Hemiptera (ناجوربالان)
زیر راسته سن ها Heteroptera
کلید شناسایی خانواده های مهم سن ها
رده بندی سن ها Heteroptera
الف- زیر راسته سن های آبزی Cryptocerata
ب- زیر راسته سن های خاکزی (Gymnocerata یا Amphicorizae)
سن گندم
آزمایشات انجام شده روی سن گندم
اثر شبه هورمون جوانی «آدمیرال» بر کنترل پوره های سن معمولی گندم در شرایط مزرعه
نتیجه کلی و بحث
نتیجه بررسی ها
منابع فصل
فصل 7: آزمایشات انجام شده روی مگس جالیز
راسته Diptera (دوبالان)
رده بندی دو بالان
مگس های شیار پیشانی دار سیکلورهافا، گروه ساده بال ها، مگس های بال رنگی
کلید شناسایی خانواده های مهم مگس های زیر راسته براکی سرا و سیکلورهافا
مگس قهوه ای جالیز
آزمایشات انجام شده روی مگس جالیز
مگس خربزه
سرخرطومی هندوانه (سرخرطومی جالیز)
منابع فصل
فصل 8: آزمایشات مربوط به تأثیر سموم مختلف روی درصد جوانه زنی بذر کلزا
آزمایشات مربوط به تأثیر سموم مختلف روی درصد جوانه زنی بذر کلزا
فصل 9: کاربرد مخلوط آفتکش ها
کاربرد مخلوط آفتکش ها
چگونگی چک نمودن ثبات و سازگاری ترکیب داخل تانک
روش های ترکیب کردن مواد شیمیایی و آزمایش ثبات و سازگاری
بعد از تست چه باید کرد؟
ترکیبات سموم آفتکش
ترکیبات سموم علف کش و حشره کش
ترکیبات سموم علف کش و قارچکش
ترکیبات سموم علف کش و حاصلخیز کننده یا بارور کننده مایع
ترکیبات سموم علف کش و حاصلخیز کننده خشک
متخصصان می گویند: سموم قارچکش همیشه اگر خوب ترکیب شوند، سودمند هستند
مفید بودن ثبات دهنده های حالت اسیدی در کاهش حمل سم در یک جریان شبیه سازی شده
منابع فصل
فصل 10: منابع
منابع فارسی
منابع لاتین
بخش تحقیقات حشرات زیانآور به گیاهان:
بخش تحقیقات علفهای هرز و انگلهای گلدار:
بخش تحقیقات سن گندم:
بخش تحقیقات بیماریهای گیاهان:
بخش تحقیقات ردهبندی حشرات:
بخش تحقیقات جانورشناسی کشاورزی:
بخش تحقیقات نماتولوژی گیاهی:
نحوه پرپاراسیون:
در آزمایشگاه ما پرپاراسیون حشرات را با کمک سرکار خانم بخشی و با انجام پروپاراسیون شتهها آغاز کردیم و نحوه کار را آموختیم. بدین صورت که ابتدا شتههایی را که مدتی درون الکل قرار داشتند، از الکل درآورده و بعد در محلول پتاس 10% تا 20% قرار میدهیم و سپس آن را در انکوباتور با دمای 100 درجه سانتیگراد تا 120 درجه سانتیگراد به مدت نیم ساعت قرار میدهیم تا شفاف شوند و بعد از نیم ساعت میگذاریم که کمی خنک شود. سپس شتهها را از درون محلول پتاس به وسیله کاغذ صافی و یا پنس بسیار ظریف بیرون میآوریم و شستشو میدهیم. شستشو به این صورت است که 2 بار و هر بار به مدت 10 دقیقه در آب مقطر قرار میدهیم و بعد از این دوبار شستشو، 5 دقیقه درون الکل قرار میدهیم. سپس میتوانیم کلروفنول را به خود الکل اضافه کنیم و بعد شتهها را از درون ظرف خارج میکنیم و سپس با فوشین شتهها را رنگآمیزی مینماییم تا زیر میکروسکوپ و یا بینوکولر به راحتی دیده شوند. سپس یک قطره کلروفنول روی لام میریزیم و بعد یکی از شتهها را روی لام قرار میدهیم و آن را طوری روی لام میگذاریم که پاها به سمت بالا قرار گیرند.
بعد از طی این مراحل شته ممکن است جنینش در شکمش باقی بماند و باید آن را بیرون بیاوریم اما در مورد تریپس این طور نیست و پس از طی مراحل فوق تمام اعضای درون شکم آن خارج میشود. در نتیجه باید جنین شته را با کمک سوزنهای بسیار باریک و از طریق برشی که در ناحیه شکم شته ایجاد میکنیم، خارج کنیم. سپس با کاغذ صافی آب و محلولهای اضافی اطراف نمونه را جمع میکنیم و بعد از آن یک قطره چسب روی نمونه قرار میدهیم و بعد پاهای شته و فرم شاخکها را زیر بینوکولر مرتب میکنیم.
البته قبل از چسب زدن هم میتوان این کار را انجام داد. پاها باید به طوری مرتب شوند که یک جفت پای بالایی به سمت بالا و دو جفت پای دیگر به سمت پایین قرار گیرند. سپس توسط سوزن چسب را از اطراف نمونه دور میکنیم و کمی پخش مینماییم و سپس لامل را روی آن قرار میدهیم. البته قبل از چسب زدن هم میتوان این کار را انجام داد. پاها باید به طوری مرتب شوند که یک جفت پای بالایی به سمت بالا و دو جفت پای دیگر به سمت پایین قرار گیرند. سپس توسط سوزن چسب را از اطراف نمونه دور میکنیم و کمی پخش مینماییم و سپس لامل را روی آن قرار میدهیم. البته قبل از قرار دادن لامل روی نمونه میتوان پاها را کمی به داخل شکم جمع نمود چون خود لامل باعث میشود پاها باز شوند. بعد از انجام این مراحل نمونه را درون انکوباتور و یا آون (عکس شماره 5) قرار میدهیم تا نمونه کاملاً خشک شود. اینجانب در طی دوره کارآموزی خود چندین نمونه پرپاراسیون شتهها را به این طریق تهیه نمودهام.
اتاله کردن حشرات:
نحوه اتاله کردن در مورد حشرات ریز کمی با حشرات دیگر متفاوت است. در مورد حشراتی که آنقدر ریز هستند که فرو بردن سنجاق در بدنشان ممکن نیست، میتوان آنها را مستقیماً روی مقوا چسباند و به مقوا سنجاق زد. گاهی این حشرات را با سنجاق دو سر به طول 5/1 سانتیمتر روی مقوا میچسبانند و یا در انتهای مقوای سه گوش قرار میدهند. میتوان از سنجاقهای ته گرد معمولی استفاده نمود ولی طول این سنجاقها کم است و به علاوه زود زنگ میزنند. سنجاقهای فولادی مخصوص نگهداری حشرات از نمره صفر تا هفت با ضخامتهای مختلف وجود دارند که معمولاً برای سنجاق زدن به حشرات از آنها استفاده میکنند. بسیاری از حشرات را که جثه متوسطی داشته و طول آن بین 5/0 تا 3 سانتیمتر است میتوان بدون گسترش بال سنجاق زد. مگسها، زنبورها، ملخها، سنها و قاب بالان را میتوان پس از جمعآوری و کشتن سنجاق زد. سنجاق را به طور عمود از پشت به داخل بدن حشره فرو میکنند. حشره در ارتفاع معینی که تقریباً یک سانتیمتر از قسمت پهن و انتهایی سنجاق فاصله دارد قرار میگیرد. محل فرو کردن سنجاق در حشرات مختلف فرق میکند. به فاصله یک سانتیمتر از سطح شکم حشره اتیکت مقوایی قرار میگیرد که با مرکب چین اطلاعات مربوط به محل و تاریخ جمعآوری کننده روی آن نوشته میشود. مثلاً در صورتی که جمعآوری کننده، نام خانواده، جنس یا گونه حشره را میداند، این اطلاعات بر اتیکت (برچسب) دیگری که به فاصله نیم سانتیمتر از اتیکت اول قرار میگیرد، نوشته میشود. برای آن که فاصله حشرات و اتیکتها به طور یکنواختی روی سنجاق قرار گیرند، میتوان از قطعه چوبی که مانند پله سه ارتفاع 5/2 و 5/1 و 1 سانتیمتر دارد و یا سه سوراخ به ارتفاعات مزبور در یک قطعه چوبی تهیه شده باشد، استفاده نمود.
حشرات سنجاق خورده را میتوان در هر نوع جعبه که کف آن پوشش نرمی از قبیل چوب پنبه، سلوفان و غیره باشد قرار داد. علاوه بر جعبههای ساخته شده تجارتی میتوان از جعبههای سیگار یا شیرینی برای این منظور استفاده کرد. در موزههای حشرهشناسی از جعبههایی به ابعاد 30×18 یا 40×18 و یا 25×8 سانتیمتر استفاده میکنند. گاهی برای آنکه شکل مراحل مختلف زندگی حشره یا خسارت آن را به اشیاء مختلف و گیاهان نشان دهند، آنها را در جعبههایی که پوشش شیشهای دارند قرار میدهند. درون جعبعهای کلکسیون را میتوان به قسمتهای مختلف تقسیم کرد. در هر قسمت خانواده یا ژانرهای یک راسته از حشرات را قرار میدهند. معمولاً گونههای مختلف حشرات هر خانواده پهلو به پهلو در روی یک خط افقی قرار میگیرند.
برای آنکه نام خانواده سنجاقکها، ملخها، پروانگان و بسیاری از حشرات راستههای دیگر را بدانیم، کلیدهای شناسایی حشرات از طرز انشعاب رگبالهای انواع مختلف آنها استفاده میکند. از این رو هنگام سنجاقی زدن این حشرات مخصوصاً پروانگان لازم است بال آنها را به صورت گسترده خشک کرد. برای گستراندن بالها از اتالوار استفاده میکنند. اتالوار دو قطعه فیبر است که روی آن چوب پنبه یا سلفون قرار دارد. قطعات فیبر روی پایه چوبی به طور مایل قرار میگیرند. فاصله بین این دو قطعه به شکل شیاری است که قسمت اصلی بدن حشره در داخل آن قرار میگیرد و بالها روی صفحه چوب پنبه گسترانده میشوند. عرض شیار ممکن است در یک طرف اتالوار کمتر و در طرف دیگر زیاد باشد تا بتوان بدن حشراتی را که قطر آنها بین 5 تا 15 میلیمتر باشد در داخل شیار قرار داد. بعضی اوقات دو قطعه چوب پنبه را در روی پایه طوری نصبت میکنند که فاصله آنها را میتوان نسبت به یکدیگر تغییر داد و حشرات با جثه کوچک یا بزرگ را در داخل شیار جای داد.
معمولاً وقتی قسمت تنه پروانه داخل شیار اتالوار قرار میگیرد شاخکها و بالها و پاها به طور نامنظم هستند. برای گسترداندن بالها از دو نوار کاغذ که بالها زیر آن قرار میگیرند، استفاده میشود. سنجاقهای بعدی به ترتیب شاخکها و پاها را به طور منظم مرتب میکند. اتالوار را میتوان به سادگی با تعبیه شیاری روی سلوفان معمولی ساخت. در صورتی که به راحتی نشود پاها و شاخک پروانهها را روی اتالوار مرتب نمود بهتر است قسمت برجسته انتهای سنجاق را در داخل سوراخی که روی سلوفان تهیه شده قرار داد.
به این ترتیب راحتتر میتوان با قرار دادن نوار و به کمک سنجاق بالها و ضمائم بدن پرانه را منظم نمود. میتوان کلکسیونی از بال پروانهها به صورت آلبوم تهیه نمود و برای شناسایی بال پولکداران یک منطقه به این آلبومها مراجعه کرد.
در طی دوران کارآموزی انجام عمل اتاله کردن را نیز در آزمایشگاه بخش و تحت نظارت سرکار خانم بخشی آموختم. و تحت نظارت ایشان عمل اتاله کردن را روی چندین پروانه و نیز سرخرطومی حنایی خرما انجام دادم.
در آزمایشگاه بخش وسیلهای نیز وجود داشت به نام دسیکاتور، ظرف شیشهای که درون آن نمونههای حشرات قدیمی را قرار میدادند، نمونههایی که خشک و شکننده شده بودند. این دستگاه قسمتی درون خود داشت که آب درون آن میریزند و نمونه حشرات را روی صفحه بالایی آن میگذارند و درب دسیکاتور را میبندند تا بعد از مدت چند روز نمونهها نرم شوند و بتوان به راحتی شاخکها و پاها و بالهای آنها را مرتب نمود و فرم داد.
بعد از اینکه حشرات را حالت دادند، در مورد حشرات زیر، بااستفاده از چسب حشره Insektenleim آنها را روی مقوا میچسبانند. این چسب به صورت پودری است که با آب مخلوط میشود و در ضمن بعد از خشک شدن نیز به راحتی با آب شسته میشود. مقوایی که حشرات ریز را جهت تحقیقات بیشتر روی آن قرار میدهند، کاغذ پالت نام دارد.
در ضمن محل قرار دادن سنجاق در اکثر موارد سمت راست قفسه سینه حشره میباشد. (روی قفسه سینه)
زیر راسته جوربالان HOMOPTERA:
حشرات این زیر راسته شباهت کمی به سنها دارند و از نظر شکل خرطوم آنها را به دو گروه تقسیم نمودهاند. در گروه Auchenorrhyncha که شامل زنجیرههاست با وجودی که خرطوم از انتهای سر منشعب میشود ولی کاملاً زیر بدن قرار نمیگیرد و از بین کوکسای پاهای جلویی نمیگذرد. حشرات این گروه را، که میتوان زنجره مانندها نامید، شاخکهای کوتاه و مو مانندی دارند. در گروه دیگر Sternorrhyncha که شامل شپشکها و شتهها و مگسهای سفید گلخانه است حرکات حشرات کمتر و غالباً روی گیاهان ثابت میشوند. خرطوم حشرات این گروه، تقریباً موازی بدن، در زیر شکم قرار میگیرد، و از بین کوکسای پاهای جلویی میگذرد. پنجه پاهای زنجره مانندها سهبندی ولی شتهها و شپشکها پنجههایی با یک یا دو بند دارند. شاخک شتهها طویل و نخ مانند است ولی در بسیاری از شپشکها طول و شکل شاخکها برحسب طرز زندگی متفاوت است. چشمهای مرکب شتهها و شپشکها گاهی کوچک است و فقط از چند عدسی تشکیل شدهاند. تعداد مفاصل شاخکها در رشتهها 6 عدد یا کمتر، پسیلیدها 10 و شپشکها 25 عدد یا کمتر است. شکل شاخکها برای شناسایی برخی از خانوادهها راهنمایی بسیار خوبی است.
بند اول سینه حشرات این زیر راسته خیلی کوچک و غالباً «یقه» مانند و در زیر سر است. پرونوتوم معمولاً کوچک و استثنائاً در خانواده Membracidae بزرگ است و قسمتی از آن مانند سپر در پشت بدن قرار میگیرد.
هر دو جفت بال گونههای این راسته غشایی هستند و هنگام استراحت به شکل شیروانی روی بدن قرار میگیرند. رگبالها در خانواده Cicadidae زیاد است ولی در سایر گروهها خیلی کم شدهاند. در این زیر راسته بسیاری از انواع شتهها و شپشکها در تمام عمر بدون بال باقی می,انند. بسیاری از زنجرههای ماده در انتها بدن تخمریز طویل و شمشیر مانندی دارند. این حشرات معمولاً تخم خود را در بافت گیاه یا داخل خاک قرار میدهند. گرچه زمستان گذرانی بسیاری از گونههای این زیر راسته به صورت تخم است ولی ماده برخی از گونهها به صورت بکرزایی، بدون احتیاج به حشره نر، در تمام عمر به تولیدمثل خود ادامه میدهند. شتهها و شپشکها و برخی دیگر از حشرات این زیر راسته، ماده چسبنده و شیرینی از مخرج خود ترشح میکنند. مورچهها به طرف این ماده شیرین جلب میشوند. بسیاری از گونهةای این زیر راسته نیز غددی روی بدن دارند که مواد سفید مومی از خود ترشحمیکنند. به همین جهت برخی ازآنها به نامهای سپرداران، شپشکهای آرد آلود و یا شتههای مومی مشهور شدهاند.
برخی از حشرات این زیر راسته سفید رنگ هستند و درگلخانهها یا زیر برگهای بوتهةا مشاهده میشوند. این حشرات که به مگس سفید گلخانه مشهورند در دوره پورگی پشت برگ ها ثابت باقی میمانند. گرچه پوره شتهها و زنجرهها تا حدودی به حشره بالغ شبیه هستند و پس از چهار پوستاندازی به حشره کامل تبدیل میشوند، پوره برخی از شپشکها اصولاً هیچگونه شباهتی به حشره ندارند. پوره شپشکها در سن اول و دوم حرکت مینمایند و دست و پا و شاخک نسبتاً رشد کردهای دارند. از سن دوم یا سوم پورگی بسیاری از شپشکها روی گیاه میچسبند و در پشت بدنشان قطع مومی بزرگی ترشح میشود. پوره حشره زیر سپر شیره گیاه را میمکد و ممکن است تا دوبار دیگر پوستاندازی کند که سپری پهلوی موم دورههای قبلی پورگی تولید میکند. این قبیل شپشکها را سپرداران نیز میخوانند و بسیاری از آنها را میتوان از شکل سپر مومی که ترشح میکنند شناسایی نمود. دست و پا و شاخک بسیاری از سپرداران پس از تثبیت در روی گیاه کوچک شده و یا از بین میرود.
زنجیرههای درشت در خاک زندگی میکنند و در ناحیه پهلوی بند سوم سینه نزدیک قاعده شکم عضو تولید صدا دراند. این زنجرهها عمر بسیار طولانی دارند و دوره پورگی آنها تا 17 سال در خاک به طول میانجامد. پورهها در این مدت از ریشه گیاهان تغذیه میکنند. این زیر راسته یکی از زیر راستههای راسته HEMIPTERA است که در فصل بعدی توضیح داده شده است.