گزارش کارآموزی پتروشیمی اراک شرح پروسس واحد وینیل استات

گزارش کارآموزی پتروشیمی اراک شرح پروسس واحد وینیل استات

 گزارش کارآموزی پتروشیمی اراک شرح پروسس واحد وینیل استات 

پتروشیمی اراک در یک نگاه   7 

ساختار و نمودار سازمانی 12

واحدهای مجتمع  13

معرفی نواحی مختلف پتروشیمی اراک 14

کنترل اقلام ورودی  19  

شرح مختصر فرآیند واحد و نیل استات 22

کنترل ورودیها 23

شرح پروسس 28

واکنش ( بخش 10) 28

بخش CO2 زدائی ( بخش 20)  45   

اساس پروسس 45

شستشو دادن با آب و پرچ کردن 46   

جاذب 47

غربال کننده  48

صافی کربنات 2007-F-31   49                   

تزریق مواد ضد کف 49

مخزن آماده سازی و پساب کربنات  50

تانک ذخیره کربنات 2002-TK-31  50

تقطیر ( بخش 30)   50

ستون آزئوترییک 3002-T-31  50

ستون جریان جانبی 3002-T-31    55

ستون اتیل استات 3002-T-31    56

ستون آبگیری 3004-T-31       57

ستون عریان کننده آب 3005-T-31     59

ستون مواد سبک 3006-T-31      60

ستون ونیل استات 3007-T-31       61

غلظت دی استانها ، پلیمرها و ترکیباتی با نقطه جوش بالا 62

سیستم ممانعت کننده   64

سیستم تخلیه  65

انبار ذخیره میانی ( بخش 40)    65

انبار نهائی محصول و بارگیری ( بخش 50) 66

سیستم مشعل گاز (بخش 60)    67

بخار و سیستم کندانس ( بخش 70)    67

واحد Utilities ( بخش 80)    68

پیوست 1 (دستور العمل های عمومی برای جلوگیری از حوادث )69

پیوست 2 (مواد شیمیایی خطرناک واحد ) 78

پیوست 3علائم اختصاری مواد در واحد VA) 107

هدف 

ایجاد یک مجتمع پتروشیمی جهت تولید مواد پایه ای و میانی با استفاده از خوراک اصلی نفتا و تبدیل آنها به فراورده های نهایی پلیمیری و شیمیایی.

سهامداران :

شرکت ملی صنایع پتروشیمی

شرکت سرمایه گذاری بانک ملی ایران

شرکت مدیریت سرمایه گذاری بانک ملی ایران

سازمان تامین اجتماعی

سازمان بازنشستگی کشوری

شرکت سرمایه گذاری کشوری

شرکت سرمایه گذاری تدبیر

سایر سهامداران

سرمایه نقدی : 600 میلیارد ریال

تولیدات 

در ظرفیت کامل تولیدات مجتمع بالغ بر 1138020 تن مواد پایه ای .میانی و نهایی می باشد که نیاز بخش وسیعی از صنایع داخلی را تامین و مازاد فراورده ها به خارج از کشور صادر می شوند .

اهمیت تولیدات مجتمع :

از مشخصه های استثنایی مجتمع پتروشیمی اراک استفاده از دانش های فنی . تکنولو‍ژی فرایندهای پیشرفته می باشد . تولیدات مجتمع بسیار متنوع و عمدتا" گریدهای مختلف را شامل می شوند . از لحاظ انتخاب خطوط تولید کمتر مجتمعی را می توان یافت که مانند مجتمع پتروشیمی اراک ترکیبی از تولیدات پلیمری و شیمیایی ارزشمند و حتی شاخه خاصی از تولیدات نظیر سموم علف کشها را یک جا داشته باشد . مجتمع پتروشیمی اراک از لحاظ تنوع ارزش فراورده ها و نقش حساس آن در تامین نیاز صنایع مهم کشور کم نظیر می باشد .

خوراک مجتمع :

خوراک اصلی مجتمع نفتای سبک و سنگین است که از پالایشگاههای اصفهان و اراک از طریق خط لوله تامین می شود . خوراک دیگر مجتمع گاز طبیعی است که از خط لوله سراسری مجاور مجتمع اخذ می گردد . ضمنا"حدود 6000 تن آمونیاک و حدود 350 میلیون متر مکعب در سال مصرف گاز طبیعی مجتمع می باشد که از خط سوم سراسری تامین می گردد و حدود 153000 تن در سال اکسیژن برای مجتمع مورد نیاز است که در واحد جداسازی هوا در مجتمع تولید می گردد . آمونیاک نیز از مجتمع های داخل کشور تامین می شود.

نیروی انسانی :

کل نیروی انسانی شاغل در مجتمع بالغ بر 1769 نفر می باشد که حدود 1213 نفر فنی و 556 نفر ستادی می باشند . بر اساس سیاست کلی دولت جمهوری اسلامی ایران بخشی از کارها به بخش خصوصی واگذار گردید که در این راستا چندین شرکت شامل 1000 نفر نیرو در بخش های خدماتی  تعمیراتی و غیره در مجتمع فعالیت دارند .

مصارف تولیدات مجتمع :

مصارف تولیدات مجتمع بسیار متنوع و دارای طیف گسترده است . در بخش تولیدات شیمیایی کلیه فراورده ها شامل اکسید اتیلن / اتیلن گلیکول – اسید استیک / وینیل استات – دو اتیل هگزانول و بوتانلها و اتانل آمین ها به اضافه سموم علف کشها کاملا" در کشور منحصر به فرد می باشند و نیاز صنایع مهمی در کشور را تامین نموده و مازاد آنها به خارج صادر می شود .در بخش پلیمری نیز فرآورده های ارزشمند و استراتژیک انتخاب شده اند که به عنوان نمونه می توان گریدهای مخصوص تولید سرنگ یک بار مصرف – کیسه سرم – بدنه باطری – گونی آراد – الیاف و همچنین مواد اولیه ساخت بشکه های بزرگ به روش دورانی و نیز گرید مخصوص تولید لوله های آب . فاضلاب . گاز و لاستیک پی بی آر را نام برد .

اولویت مصرف فراورده های مجتمع برای تامین نیاز صنایع داخل کشور است . در این ارتباط تولیدات مجتمع سهم به سزایی در تامین صنایع پایین دستی دارد به نحوی که نیاز بالغ بر 5000 واحد پایین دستی را تامین می کند.

موقعیت جغرافیایی :

مجتمع پتروشیمی اراک در جوار پالایشگاه اراک در کیلومتر 22 جاده اراک – بروجرد و در زمینی به وسعت 523 هکتار قرار دارد . 

حفظ محیط زیست :

در طراحی مجتمع بالاترین استانداردها و معیارها جهت حفظ محیط زیست منظور شده است به نحویکه تقریبا" هیچ نوع مواد مضر به طبیعت تخلیه نمی شود . نمونه بارز اقدامات انجام شده جهت جلوگیری از آلودگی محیط زیست . وجود واحد بسیار مجهز تصفیه پسابها و دفع مواد زائد در مجتمع است . در این واحد با به کار گیری تکنولوژی پیشرفته کلیه آبهای آلوده به مواد شیمیایی و روغنی و پسابهای غیر بهداشتی و غیره تصفیه می گردد. این واحد قادر است ماهیانه بالغ بر 250000 متر مکعب آب را تصفیه نموده و به عنوان آب جبرانی به سیستم آب خنک کننده مجتمع تزریق نماید . ضمنا" کلیه مواد دور ریز جامد و مایع نیز در کوره  زباله سوزانده شده و دفع می شوند . ایجاد فضای سبز به اندازه کافی از اقدامات دیگر مجتمع در جهت حفظ محیط زیست می باشد .

اسکان و امکانات رفاهی :

شرکت پتروشیمی اراک به منظور تامین مسکن مورد نیاز کارکنان به موازات احداث مجتمع طرح عظیم خانه سازی را در شهر مهاجران و در شهر اراک اجرا نموده است . پروژه خانه سازی شهر مهاجران شامل 1521واحد ویلایی و 984 واحد آپارتمانی است که در زمینی به مساحت 150 هکتار در مجاورت مجتمع اجرا گردید و هم اکنون مورد استفاده کارکنان و خانواده های آنها می باشد . کلیه امکانات رفاهی و فرهنگی نظیر مهمانسرا . بازار . مدرسه . مسجد . دبیرستان . درمانگاه . تاسیسات تفریحی . ورزشی و سایر تاسیسات شهری در این شهر تاسیس شده است که نمونه بارز عمران و آبادی ناشی از اجرای طرحهای زیربنایی در منطقه است . ضمنا" دو مجتمع آپارتمانی کلا" شامل 224 واحد به اضافه چند واحد ویلایی در شهر اراک متعلق به شرکت است که همگی مورد استفاده کارکنان مجتمع می باشند .

معرفی نواحی مختلف پتروشیمی

پتروشیمی اراک شامل نواحی چهارگانه تولیدی و ناحیه سرویسهای جانبی می باشد که به شرح ذیل معرفی می شوند :

ناحیه 1 بهره برداری:

این ناحیه شامل کارخانه الفین (مشتمل برواحدهای کوره ها.کمپرسورهاوجدا سازی وهیدروژناسیون بنزین پیرولیز) و واحد مخازن می باشد.

 ناحیه 2 بهره برداری:

این ناحیه شامل واحدهای 1- بوتن0پلی اتیلن سبک خطی.پلی اتیلن سنگین0پلی پروپیلن0بوتادین وپلی بوتادین می باشد.

ناحیه3 بهره برداری:

این ناحیه شامل واحرهای اسید اسیک و وینیل استات.دو اتیل هگزانول 0اکسید اتیلن و اتیلن گلایکول و اتانول آمین  می باشد.

ناحیه 4 بهره برداری:

 این ناحیه شامل واحدهای کلرو استیل کلراید و آلاکلر و بو تاکلرمی باشد.

ناحیه سرویسهای جانبی:

این ناحیه شامل واحدهای نیروگاه 0بخار 0هوا سوخت0آب صنعتی0برجهای خنک کن .آفسایت و تصفیه پساب  می باشد.

مسئولیت اجرا:

رئیس بهره برداری مجتمع مسئول نهایی اجرایی این روش می باشد و کلیه پرسنل بهره برداری مجتمع موظف به اجرای دقیق موارد ذکرشده در متن این روش اجرایی هستند.

روش اجرا: 

شرح مختصر فرآینددراین قسمت ها ورودی و خروجی های هر واحد به اختصار شرح داده می شود.

ناحیه 1بهره برداری:

کارخانه الفین :

خوراک این کارخانه نفتای سبک و سنگین بوده که پس از انجام فرایندهای کراکینگ, هیدروژناسیون و جدا سازی  نهایتا محصولات اتیلن , پروپیلن , هیدروژن , برشC4.بنزین پیرولیز0متان و نفت کوره تولید می گردد.

واحد مخازن :

انواع مخازن این واحد از نوع کروی , سقف ثابت و شناور 0CRYOGENICو کپسولهای هیدروژن می باشدکه جهت ذخیره سازی مواد اولیه و محصولات کارخانه الفین مورد استفاده قرار میگیرد.

ناحیه 2 بهره برداری :

کارخانه پلی اتیلن سبک خطی و1-بوتن :

خوراک این واحداتیلن و هیدروژن می باشد که پس از فرایندهای پلیمریزاسیون واکستروژن گریدهای مختلف پلی اتیلن سنگین و سبک خطی تولید می شود . واحد 1-بوتن نیز ماده اولنه اتیلن را در مجاورت کاتالیست به 1-بوتن نبدیل می نماید.

کارخانه پلی اتیلن سنگین :

خوراک این واحد اتیلن , هیدروژن .پروپیلن و 1- بوتن می باشد0که پس از فرایندهای پلیمریزاسیون و اکستروژن گریدهای مختلف پلی اتیلن سنگین در سه گریداکستروژن 0تزریقی وبادی تولید می شود.

کاخانه پلی پروپیلن: 

خوراک این واحدپروپیلن .هیدروزن و اتیلن می باشد که پس از فرایندهای پلیمریزاسیون و اکستروژن.گریدهای مختلف پلی پروپیلن تولید می شود.

کارخانه بوتادین و پلی بو تادین :

واحد بوتادین :

خوراک این واحد بزشC4می باشد که پس از فرایندهای تقطیر استخراجی .جداسازی و تخلیص.محصول 1و3_بوتادین با درجه خلوص بالا جهت خوراک واحد پلی بوتادین تولید می گردد.

واحد لاستیک پلی بوتادین:

خوراک این واحد 1و3_بوتادین بوده که پس از فرایندهای پلیمریزاسیون .انعقاد . جداسازی و خشک سازی.محصول لاستیک پلی بوتادین در دو گرید روغنی و غیر روغنی تولید می شود.

ناحیه 3بهره برداری:

کارخانه اکسید اتیلن و اتیلن گلایکول:خوراک این واحداتیلن و اکسیژن می باشد که طی فرایند اکسیداسیون و در مجاورت کاتالیست . اکسید اتیلن حاصل می شود .طی واکنشهای شیمیایی اکسید اتیلن با آب وانجام فرایندهای جداسازی نهایتا"محصولات MEG. DEG. TEG  تولید می شود.

کارخانه دو اتیل هگزانول :

خوراک این واحد گاز طبیعی. پروپیلن . دی اکسیدکربن و هیدروژن می باشد که طی فرایندهای STEAM  REFORMING  . اکسو (OXO). الدولیزاسیون و هیدروژناسیون .محصولات دو اتیل هگزانول . ایزو بوتانل. نرمال بوتانل تولید می شود .

کارخانه اسید استیک و وینیل استات :

خوراک این واحد اتیلن و اکسیژن می باشد که ابتدا در فرایند اکسیداسیون و در مجاورت کاتالیست استالدئید تولید می شود . سپس استالدئید با اکسیژن در مجاورت کاتالیست به اسید استیک تبدیل می شود .نهایتا"  از واکنش  اسید استیک . اتیلن و اکسیژن در مجاورت کاتالیست محصول وینیل استات تولید می گردد.

ناحیه 4بهره برداری:

واحد کلرو استیل کلراید :

خوراک این واحد منو کلرو استیک اسید . اسید استیک . کلرو گوگرد بوده که طی فرایندهای کلریناسیون و تقطیر. محصول کلرو استیل کلراید تولید می شود .

واحد آلاکلر /بو تاکلر :

خوراک این واحد 2و6_دی اتیل  آنیلین . پارافرمالدئید .کلرو استیل کلراید. نرمال بوتانل . متانول و آمونیاک می باشد که طی فرایندهای شیمیایی. خالص سازی و فیلتراسیون محصولات آلاکلر یا بوتاکلر تولید می شود .

ناحیه سرویس های جانبی بهره برداری:

این ناحیه شامل پنج واحد فرایندی به شرح زیر می باشد :

واحد هوا و سوخت :در این واحد هوای فشرده شامل هوای ابزار دقیق .خوراک واحد جداسازی هوا . PLANT AIR  اکسیژن و نیتروژن (گازی و مایع) تولید می شود . همچنین ارسال آب خام . آب آتش نشانی . سوخت گاز . گازوئیل  تحت شرایط فرایندی مناسب برای مصرف کنندگان در مجتمع جز حوزه وظایف این واحد می باشد .

واحد بخار : در این واحد بخار در فشارها و دماهای مختلف توسط سه فایر بویلرو پنجWHRB           WASTE HEAT   RECOVERY  BOILER))  تهیه و برای مصرف کننده ها ارسال  می گردد

واحد نیروگاه :

در این واحد برق مورد نیاز مجتمع توسط پنج توربین گازی هر کدام به ظرفیت 25 مگاوات تولید و به شبکه برق مجتمع وارد می شود .

واحد اب صنعتی و برج های خنک کننده :

در واحد اب صنعتی . تولید اب صنعتی با استفاده از مراحل فیلتراسیون و برجهای جذب انیونی و کاتیونی انجام می گیرد و عمده  مصرف کننده آب صنعتی واحد بخار می باشد . در واحد برجهای خنک کننده که شامل پنج برج خنک کننده می باشد تهیه و توزیع و کنترل شیمیایی آب خنک کننده انجام می شود .

واحد تصفیه پساب  (ET)  و آفسایت :

در این واحد عملیات تصفیه ابهای نمکی . ابهای معدنی . فاضلابهای بهداشتی از طریق تصفیه بیولوژیکی. تصفیه بوسیله EDR  و  سوزاندن در کوره (incinerator)   صورت می گیرد . قسمتی از این  ابها پس  از تصفیه به عنوان اب جبرانی در برجهای خنک کننده مورد مصرف  قرار می گیرد. کلیه لوله های  ارتباطی بین واحدها  INTER)   CONNECTIONS)    و یک  سری از تصفیه  خانه های میانی مانند حوضچه های خنثی سازی  واحد اسید در این واحد قرار داشته و در رساندن  خوراک و UTILITIES     به مصرف  کننده ها در حوضه مسئولیت این واحد می باشد.

توصیه ایمنی و سلامتی افراد:

اثر مسمومیت این ماده : وینیل استات سمی است . تماس با ماده خالص پوست را خراش داده و خارش والتهاب ایجاد می کند و این ماده با مواد تثبیت کننده ممکن است اثرات بدتری روی پوست بگذارد . تنفس مقدار زیادی از این ماده ممکن است موجب التهاب و ایجاد حساسیت در مجاری تنفسی و چشم ها شود . علائم آن نیز گیج خوردن و خواب آلودگی می باشد .  غلظت 72 میلی گرم در متر مکعب آن ظرف چند دقیقه خستگی و خواب ایجاد می کند . در صورت خوردن آن درد شکم حاصل می گردد و همینطور ممکن است در کبد و. کلیه ها ایجاد اختلال کند . تماس مداوم پوست با این ماده ممکن است چربی پوست را از بین برده و زخم ایجاد نماید . آزمایشات انجام شده بروی حیوانات احتمال سرطان زایی این ماده را مشخص نموده است.

کمکهای اولیه :

درصورت وجود صدمات پوستی . ابتدا باید پوست را با آب و صابون تمیز شستشو داد . چشم آلوده به این ماده را باید زیر آب جاری باز نموده و به خوبی شستشو داد . و یک یا دو قطره CHIBRO – KERAKAIN    و سپس قطره شستشوی چشم را به کار برده و با باند تمیز روی چشم ببندید . برای ادامه مداوا به دکتر چشم پزشک مراجعه شود.

در صورت خوردن این ماده امکان استفراغ و دل بهم خوردگی وجود دارد. آب گازدار به بیما رخورانده شود و توسط ماده تحریک کننده ای بیمار را وادار به استفراغ نمایید .

ملاحظات :

در صورتیکه وینیل استات مواد تثبیت کننده نداشته باشد در تماس با هوا سریعا" پلیمریزه شده و لازم است برای حمل ونقل آن حتما" تثبیت شده باشد . زدن مواد تثبیت کننده همراه با افزایش درجه حرارت می باشد که ممکن است عمل پلیمریزاسیون راشدت بخشد و ممکن است باعث ترکیدن تانک شود . تماس وینیل استات با پراکسید و اسیدهای قوی باعث پلیمریزاسیون این ماده گشته بنابراین مواد تثبیت کننده همراه با 3-5 و یا 14-17ppm هیدروکینون بکار برده می شود . وینیل استات تکنیکال حاوی حدود 200ppm دی فنیل آمین diphenylamn) ) می باشد . این ماده بروی لاستیک طبیعی و تعدادی مواد مصنوعی تاثیر پذیراست ملی بر لاستیک مصنوعی اثری ندارد .