بررسی رابطه رضایت شغلی و پرخاشگری بین کارمندان دانشگاه

بررسی رابطه رضایت شغلی و پرخاشگری بین کارمندان دانشگاه

بررسی رابطه رضایت شغلی و پرخاشگری بین کارمندان دانشگاه

فهرست مطالب

فصل اول ( کلیات پژوهش)
مقدمه ۲
بیان مسئله ۴
اهداف پژوهش ۵
ضرورت و اهمیت پژوهش ۶
فرضیه پژوهش ۸
تعریف متغیر ها ۹
تعاریف نظری و عملیاتی متغیرها و اصطلاحات ۱۰

فصل دوم ( ادبیات و پیشینه پژوهش )
تاریخچه تعاریف رضایت شغلی ۱۴
ابعاد رضایت شغلی ۱۶
تعریف شغل ۱۷
تعریف رضایت شغلی ۱۸
عوامل موثر در انتخاب شغل ۲۱
۱-۲ وضع جسمانی ۲۱
۲-۲ استعداد ۲۲
۳-۲ رغبت ۲۲
۴-۲ امکانات فردی ـ اجتماعی ۲۲
عوامل موثر بر رضایت شغلی ۲۲
پیامد های رضایت شغلی و عدم رضایت شغلی ۲۵
علل اساسی رضایت از شغل ۳۱
مفاهیم انتخاب شغل ۳۶
۱-۲ تصادفی یا اصولی بودن انتخاب شغل ۳۶
۲-۲ آگاهانه یا نا آگاهانه بودن اتنخاب شغل ۳۶
۳-۲ عقلانی یا عاطفی بودن انتخاب ۳۷
۴-۲ آنی یا تکاملی بودن انتخاب ۳۷
تقسیم بندی ویلیامسون ۳۸
نظریه های تصمیم گیری ۳۹
تقسیم بندی کراتیز ۴۱
۲-۱ نظریه های غیردولتی انتخاب شغل و حرفه ۴۱
۲-۲ نظریه های روانی انتخاب شغل و حرفه ۴۲
۳-۲ نظریه های عمومی اتنخاب شغل و حرفه ۴۲
نظریه سوپر ۴۳
نظریه روان کاوی ۴۴
نظریه بوهلر ۴۵
نظریه کنیز برگ ۴۶
نظریه آنارو ۵۰
نظریه جان هالند ۵۱
علل و انگیزه های پرخاشگری ۵۲
عوامل تعیین کننده پرخاشگری ۵۳
هنجاری بودن پرخاشگری ۵۴
ابزار پرخاشگری ۵۴
آیا پرخاشگری همواره زیان آور است یا فایده ای هم دارد ؟ ۵۶
خلاصه عوامل مربوط به خشنودی شغلی ۵۷
نا خشنودی شغلی و پر خاشگری ۵۷
فرضیه نا کامی ــ پر خاشگری ۵۸
نظریه های خشنودی شغلی ۵۹
نظریه گروه مرجع ۶۱
نظریه انگیزشی ــ بهداشتی هرزبرگ ۶۱
همبسته های خشنودی شغلی ۶۱
عوامل مرتبط با رضایت شغلی ۶۳
نظریه های سازش شغلی ۶۴
نظریه خصیصه و عامل ۶۵
نظریه روان پویایی ۶۵
نظریه رشدی ۶۶
انگیزش ۶۶
نظریه نیاز های آشکار ۶۸
نظریه های انگیزش شغلی ۷۰
نظریه عقلی و استدلالی ۷۱
تحقیقات انجام شده در ایران ۷۲
تحقیقات انجام شده خارج از ایران ۷۶

فصل سوم ( روش پژوهش)
مقدمه ۸۰
جامعه پژوهش ۸۰
نمونه و روش نمونه گیری ۸۱
ابزار اندازه گیری و جمع آوری اطلاعات ۸۱
روش نمره گذاری ۸۲
طرح تحقیق ۸۵
روش جمع آوری داده ها ۸۶

فصل چهارم ( تجزیه و تحلیل داده ها)
مقدمه ۸۸
توصیف آماری ۸۸
تحلیل آماری ۹۰

فصل پنجم ( بحث و نتیجه گیری )
مقدمه ۱۰۶
نتیجه گیری ۱۰۶
محدودیت های پژوهش ۱۰۸
پیشنهادات پژوهش ۱۰۹

پیوست ها
پیوست یکم : پرسش نامه خشنودی شغلی ( JDI ) 110
پیوست دوم : پرسش نامه پرخاشگری ( SCL-90) 112
پیوست سوم : فهرست منابع ۱۱۴

مقدمه :
خشنودی شغلی از عوامل مهمی است که باید در توسعه صنعتی مورد توجه قرار گیرد ، مطالعه و بررسی تاریخچه توسعه و تحول جوامع صنعتی نشان می دهد که نیروی انسانی ماهر و تعلیم یافته در تبدیل جوامع به جوامع صنعتی تاثیر انکار ناپذیری داشته است.
هر فردی سعی دارد شغلی را انتخاب کند که علاوه بر تامین نیاز های مادی ازنظر روانی نیز او را ارضا نماید. بدین لحاظ برای نیل به این هدف یعنی گماردن افراد در مشاغل مناسب مطالعه فردی و بررسی خصوصیات آن ها لازم و ضروری است. در غیر این صورت با سپردن مشاغل به افرادی که یا علاقه ای به انجام شغل مورد نظر ندارد و یا فاقد خشنودی شغلی لازم برای انجام آن هستند علاوه بر آن که فردی ناشایست بر سر کار گمارده می شود بلکه موجب تغییر در سطح پرخاشگری نیز می گردد.
در جامعه صنعتی بر خلاف جوامع سنتی هیچگاه مشاغل افراد از قبل تعیین شده نیست بلکه رغبت ها ، توانایی ها ، استعداد ها و نیاز های شغلی جامعه تعیین کننده آینده فرد می باشند هر فردی باید از بازار کار مطلع بوده و با مؤسسات استخدام کننده و نحوه استخدام آن ها آشنا باشد.
ارضای نیاز های جسمانی که از طریق کسب پول در مقابل انجام کار حاصل می شود نمی تواند تنها علت لازم و کافی برای کار کردن محسوب گردد. ارضای نیاز های روانی ، اجتماعی نیز از تعیین کننده های مهم در اشتغال و نوع آن به شمار می روند.
تحقیق حاضر به بررسی رابطه بین خشنودی شغلی با پرخاشگری پرداخته است. اگر خشنودی شغلی به شکل صحیح مطالعه و بررسی بشود و با توجه به نتایج به دست آمده برای دستیابی به آن ، طرح ریزی شده و بر اجرای طرح ها نظارت شود ، منابع چند گانه عام و خاص به همراه خواهد داشت.
یکی از منافع مطالعه و بررسی رابطه بین خشنودی شغلی و پرخاشگری این است که جهت سطح عمومی خشنودی کارکنان بر پرخاشگری در صنعت را به مدیریت نشان می دهد.
نتایج تحقیق منعکس کننده بخشی از خشنودی یا ناخشنودی گروه های خاصی از کارکنان است و به عبارت دیگر بیانگر احساسات کارکنان در خصوص کارشان است. که این احساسات مربوط به کدام بخش از خشنودی شغلی
می شود. پرخاشگری بیشتر از کدام بخش از خشنودی تاثیر خواهد پذیرفت و به چه عاملی مربوط می شود.
تحقیق و مطالعه خشنودی شغلی راهی است تا از نظرات کارکنان مطلع شویم و از سوی دیگر آنان را نیز از طریق بیان احساسات خود به تغییرات توسعه نزدیک نماییم . بر اساس نتایج تحقیق می توان نیاز های آموزش را تعیین کرد. نگرش ، شناخت و دید کارکنان را نسبت به شاخص های زمینه ساز خشنودی بخش مورد شناسایی قرار داد و همچنین درک کرد که کارکنان چه انتظاراتی از عناصر تاثیر گذار و نحوه سلوک و عملکرد آن دارند.

بیان کلی مسئله :
در دنیایی که هر روز به سوی صنعتی شدن گام بر می دارد و در دنیایی که هر فرد برای داشتن زندگی در آن نیاز به کارکردن دارد، آیا ضروری است که مدیران و برنامه ریزان بخش تولید با خواست ها و ملاک هایی که یک فرد در زمینه عوامل خشنودی شغلی با آن رو به روست آشنا شوند ؟
آیا شناخت خواسته های افراد می تواند منجر به تغییر سطح پرخاشگری و خشنودی شغلی گردد ؟ آیا وقتی شخصی برای شغل خود ارزش و اعتبار قائل شود و یا اهمیت آن را واقعاً در یابد ، این فرایند به تغییر سطح خشنودی شغلی او می انجامد؟ و از همه مهم تر این که آیا همیشه خشنودی شغلی موجب پرخاشگری پایین می شود ؟ یا خیر ؟ ( دعائی ، ۱۳۷۷ )
مهم ترین مسئله تلاش در جهت انجام مطالعه هدفمند و معطوف به خشنودی شغلی در راستای پرخاشگری کار است. یعنی شناخت علمی فرآیند متغییر مستقل ، بر متغییر وابسته در شرایط تعدیل کننده و … در بحث خشنودی شغلی و پرخاشگری.
آنچه در پی می آید جزئیات کوشش پژوهشگری است برای شناسایی و سنجش میزان خشنودی شغلی و اولویت بندی عوامل مربوط به آن در میان کارکنان دانشگاه علم و صنعت و در نهایت ارائه استراتژی های مناسب برای بهبود وضعیت موجود در تحقیق پرخاشگری کار.
بیان مسئله : آیا بین رضایت شغلی و پرخاشگری کارمندان دانشگاه علم و صنعت رابطه وجود دارد؟
هدف پژوهش :
هدف اصلی در تحقیق حاضر آزمون پیش فرضهای دو گانه است که برخی از آن ها معتقدند خشنودی شغلی بر پرخاشگری تاثیر کاهنده دارد و بعضی بر این اعتقاد رابطه ای بین آن ها نیست. با حد اقل خشنودی شغلی همواره موجب پرخاشگری بالا نمی شود.
خشنودی از شغل پدیده ای است احساسی که یک فرد سازمانی از اشتغال به شغل مورد نظر خود می تواند به دست آورد. در گذشته بعضی از مدیران تصور می کردند که روحیه بستگی غیر قابل انکار ناپذیری با خشنودی از شغل دارد. در صورتی که امروزه روحیه را مجموعه ای کیفی تمام خصیصه های فردی ، اجتماعی ، خانوادگی و سازمانی ، اقتصادی و سیاسی ، علمی است. از این رو هدف اساسی از انجام پژوهش حاضر بررسی اثرات خشنودی شغلی بر پرخاشگری کار است. ( آبراهام ، ترجمه شکر کن ، ۱۳۷۰ )
با وجود آن که مقصود اصلی این پژوهش بررسی خشنودی شغلی اعم از شناخت عوامل مانند نفس کار ، سرپرستی شغلی ، حقوق و مزایا ، امکان ترفیع و رشد در شغل و نقش همکاران در این حوزه از یک سو و درک عوامل معطوف به پرخاشگری را در سطح واحد ( میزان نیل به هدف نیست به نیروی انسانی و میزان خشنودی ذینفعان اصلی نسبت به نیروی انسانی ) از سوی دیگر است . اما در این میان ایجاد حساسیت در مدیران شرکت از ناحیه درک بیشتر پیامد های عدم خشنودی شغلی و همچنین بستر سازی جهت اثر گذاری بر ادراک و طرز تلقی کارکنان نسبت به تلاش های شرکت در جهت اهمیت دادن به منابع انسانی و اولویت بندی خشنودی شغلی معطوف به پرخاشگری کار است. ( همان منبع )
اهداف خاص پژوهش به شرح ذیل است:
مطالعه نقش نفس کار در حوزه طراحی شغلی و اثر آن در پرخاشگری کارمندان دانشگاه علم و صنعت ، مطالعه تاثیر شاخص حقوقی و مزایای در پرخاشگری کارمندان دانشگاه ، بررسی نقش همکاران در شغل و پرخاشگری در کارمندان ، مطالعه پرخاشگری یعنی ارتباط بین خشنودی شغلی و میزان نیل به هدف نسبت به نیروی انسانی در کارمندان ، مطالعه ارتباط بین خشنودی شغلی و میزان خشنودی ذینفعال اصلی نسبت به نیروی انسانی در کارمندان دانشگاه است که شاخص های برنامه ریزی شده تولید و نسبت های واقعی آن را شامل می شود.

اهمیت موضوع پژوهش :
خشنودی شغلی مفهومی است که به مشخص کردن برنامه ریزی های مهم جامعه و وضعیت اجتماعی سبک زندگی و ضوابط خانوادگی ، بهداشت و درمان و نیاز های آموزشی تاثیر گذاراست.
از آن جا که رفتار فرد توسط تعامل میان شغل او یا ویژگی های محیطی ـ شغلی تعیین می شوند ، چنین تعاملات فرهنگی میان افراد و محیط آن ها به انتخاب شغلی با ثبات تر ، پیشرفت شغلی بیشتر ، دست یابی به خشنودی بیشتر و سر انجام تولید موثر منجر می شود. اغلب بزرگسالان بیشتر اوقات خود را در محل کار می گذارند پس تعجب آور نیست که مشاغل یا حرفه ها منبع مهم در بهداشت روانی اجتماعی نقش موثر ایفا کنند. بنا بر این بررسی خشنودی شغلی علی رغم اهمیت در صنعت و تولید برای بهداشت روانی افراد در جامعه از اهمیت بالای پژوهش برخوردار است