گزارش کارآموزی برق ابزار دقیق و سیستم های کنترل کارخانه قطران
فصل اول :
آشنای کلی با مکان کار آموزی و شرکت میسان 4
فصل دوم :
سیستم ها برقی ، باطری و شارژر 8
سیستم برقی 11
شناسایی دستگاه تست خط ارت 17
باطری و شارژر 34
نمایش گرها 37
قطع اضطراری هر دو شارژر 42
مشخصات فنی تابلو توزیع 47
فصل سوم :
ابزار دقیق 53
اصطلاحات ابزار دقیق 56
جریان سنج مغناطیسی 66
اندازه گیری مقاومت 73
کلیبراسیون 89
فصل چهارم:
سیستم کنترل و PLC 94
ساختار سیستم کنترل 99
کنترل کننده PLC 106
تنظیم آدرس کارت های ورودی و خروجی 111
فصل پنجم:
نقشه و شکل های ضمیمه 118
مکان کار آموزی کارگاه قطران واقع در 70 کیلو متری جاده اراک خنداب می باشد که در سال 1378 نقشه برداری طراحی و در اواخر سال 1379 ساخت آن توسط شرکت خدمات فنی و مهندسی میسان شروع به کار کرد .
البته غیر از این شرکت شرکت های دیگری مثل نارگان که کار آن راه اندازی است و شرکت ایرسا که کار آن کنترل و بازرسی سایت های راه اندازی شده می باشد شرکت مصباح انرژی که همان کارفرما است (مصباح انرژی همان انرژی اتمی است Mesbah Energy) توضیحات بیشتر در مورد شرکت (سال تاسیس پروژه های انجام شده و....) در ادامه آمده است
فصل دوم: سیستم های برقی ، باطری و شارژر
برق electricity
برق صورتی از انرژی است که برای انسان بسیار مفید و دارای کارائی بسیار بالا است به طوری که اگر لحظه ای برق در جاهای حساس مثل نیروگاهها (اتمی – حرارتی و ... )، بیمارستانها و ... قطع شود فجایعی رخ می دهد که جبران نتایج آن گاه به سالها زمان و هزینه های هنگفت منجر می شود.
حال موضوع بحث ما پیرامون برقی است که در صنعت کاربرد دارد. هر چه قدر یک مرکز صنعتی پیشرفته تر و حساس تر باشد سیستم برقی و تغذیه آن نیز حساس تر است.
سیستم برق صنعتی مرکز electrical industry center system
برای آن که برق از محل تولید به مرکز مصرف برسد باید تغییراتی روی آن صورت گیرد این تغییرات مطابق مراحل زیر است:
ابتدا برق 63 kv و 20 kv از نیروی حرارتی شازند تولید و توسط خطوط انتقال فشار قوی به آن جا منتقل می شود در ابتدا ولتاژ 63 kv وارد پست اولیه شده و توسط ترانسفورماتورهای کاهنده پر قدرت تبدیل به 20 kv می شود. حال دو لاین 20 kv در اختیار داریم که هر دو وارد واحد توزیع برق MCC ( supply power electrical) شده که به نام MCC یک خوانده می شود.
بعد از آن لاین ورودی MCC تبدیل به سه لاین KV 20 0.4و دولاینKV 20 3.3 می شود. حال 5 لاین ولتاژ داریم که وارد MCC ( واحد توزیع برق ) شماره 2 شده خروجی تبدیل به 5 لاین KV 4. 0 می شود. از MCC شماره 2 به کلیه قسمتها برقی سه فاز با ولتاژ V 330 /400 توزیع می شود.
برای این که این بحث را بهتر دنبال کنیم بلوک دیاگرام سیستم برقی از تولید تا مصرف در صفحه بعد آمده است.
سیستم برقی:
کل سیستم برقی از چند بخش تشکیل شده است.
که در این جا به توضیح موارد 1 و 2 می پردازیم:
سیستم مخابرات:
الف: تلفن آتش: این تلفن ها در محلهایی که احتمال آتش سوزی در آنها وجود دارد نصب شده است و مستقیماً قسمت آتش نشانی وصل شده است.
ب: تلفن: برای ارتباط با بخش های داخلی و اتاق کنترل این تلفن ها در محوطه نصب شده است.
پ: اسپیکر: سیستم پیجینک که در هر قسمت و ساختمان یک اسپیکر نصب شده است.
ت: intercom : دارای مصارف چند منظوره است هم تلفن ارتباطی با داخل و هم با بی سیم و هم با اتاق کنترل در ارتباط است.
دستورالعمل های کابل کشی :
در کابل کشی نکات زیر را باید مورد توجه قرار داد این موارد از تجربیات کاری بدست آمده است.
CablE Laying
10- کابل ها به دیوارها و سقف ها باید به درستی محکم شوند و جایی که مواد قابل اشتغال انتشار دارند و آتش و مواد سوختنی و ...... هستند باید محافظت شوند.
11- کابل ها و هدایت کننده ها باید شماره شناسایی داشته باشند.
12- تمام کابل ها و هادی ها باید به درستی در ترمینال ها و jB ها متصل شوند.
13- تمام کابل ها و هدایت کننده ها باید به Panel و jB محکم شوند.
کابل اندازه ای در تاسیسات صنعتی :
برای کابل کشی در تاسیسات صنعتی باید از اصول و برنامه ای خاص استفاده کرد کابل ها باید از روی سینی های فولادی عبور داده شوند در کابل کشی و چگونگی سینی ها و لدرها و ......... باید نکات زیر در نظر گرفته شود:
Cable ladder / Tray / conduit
حفاظت کاتدی (cathodic proteoction system ) : در سیستم لوله کشی زیر زمینی برای این که لوله ها حالت خوردگی پیدا نکنند و زنگ نزنند از سیستمی تحت عنوان حفاظت کاتدی استفاده می شود. چگونگی کار این سیستم را در این جا مورد بحث و بررسی قرار می دهیم این حفاظت برای جلوگیری از خورده شدن لوله های under ground استفاده می شود.
Under gerund pipo پس از گذشت یک مدت به زمین الکترون می دهد در این حالت زمین به صورت یک بستری کاتدی عمل می کند و لوله آند می شود. این مسیر الکترونی پس از یک مدت باعث خورده شدن لوله می شود.
برای جلوگیری از این عمل یک چاه در یک قسمت از مسیر حفر کرده و در ته آن صفحه ای مسی قرار می دهند و با یک سیم این صفحه را به خارج ارتباط می دهند. این سیم بر لوله ها متصل می شود و به لوله بار منفی می دهد تا دیگر با زمین الکترون رد و بدل نکند.البته برای تولید جریان در سیم از یک ترانس آلتیفایر نیز می توان استفاده کرد.این ترانس با برق 220v متناوب تغذیه شده و خروجی آن پس از یکسو سازی به 110vcd تبدیل شده و به سیستم متصل می شود . باید توجه داشت که سرمنفی به لوله وصل می شود .در حفاظت کاتدی در جایی که شیر قرار دارد دو سر شیر را به هم وصل می کنند.در مسیری که حفاظت کاتدی به کار برده می شود در جاهایی که PTB نصب میشود که نشان دهنده وجود جریان است با weld Thermit لوله های دیگر به هم وصل می شود.در بستر آندی یک جعبه برای تقسیم سیم آند به کار می رود که به آن ACBمی گویند.ACB مخفف عبارت Anode Connection Box می باشد.
سیستم ارت Earthing system
سیستم ارت به منظور حفاظت از کلیه تاسیسات، دستگاه ها، سازه های فلزی و به طور کلی ساختمان ها می باشد و آن بدین دلیل است که انرژی ( جریان ) ناشی از اتصال کوتاه، رعد وبرق و غیره . را به زمین منتقل کند. این سیستم باید از قبل در موقعیتی که هست طراحی شود و طبق نقشه به طور دقیق پیاده سازی شود.کلیه سیم کشی ها و کابل اندازی این سیستم نهایتاً به چاهی ختم می شود که در آن یک صفحه مسی بزرگ که اطراف آن را ذغال و نمک فرار گرفته است.وجود نمک و ذغال باعث می شود که همیشه یون مثبت در اطراف تیغه مسی باشد .
شناسایی دستگاه تست خط ارت Earth Tester
1- OFF : برای خاموش کردن و چک کردن باتری دستگاه
2- AC (V) : ولتاژ AC می دهد
3- Meas : Start
4: به همراه یکی از رنج های مقاومتی سالم بودن سیستم: simplified meas
5: رنج مقاومتی : 1× 5-
6: رنج مقاومتی : 10 × -6
7:رنج مقاومتی 100 × -7
برای Earth Tester دو حالت وجود دارد:
1- وقتی connectionبرقرار نباشد، که در این حالت سیم Earth را از قسمت connection جدا می کنیم.
در این قسمت مقدار استاندارد 130 اهم است.
2- وقتی connection برقرار باشد: در این قسمت مقدار استاندارد 2 اهم است ولی در حدود 4/0 اهم است.
از علامت good به بعد شارج باتری را نشان می دهد.
دستگاه میگر magger
یک دستگاه الکترونیکی شبیه مولتی متر است که ولتاژ صفر تا 2500 ولت را به وسیله دو عدد ups تولید می کند. از میگر برای تست کلیه کابل ها و نیز تست خط ارت استفاده می شود.
از این دستگاه به دو روش برای تست سیم ها استفاده می شود:
1- میگر را به دو سر سیم وصل می کنیم و ولوم ولتاژ آن را در حد بالا قرار می دهیم اگر سیم ها با هم اتصال نداشته باشند تقریباً جریان صفر است و در نتیجه = R را نشان می دهد
2- تست اهم که انتهای دو سیم را به هم وصل می کنند و میگر را به دو سر دیگر وصل می کنند در این حالت چون اتصال برقرار شده در نتیجه جریان بینهایت و 0 = R خواهد شد.
از این دو روش، روش دوم بهتر است زیرا اگر یکی از سیم ها در جایی پارگی داشته باشند مشخص می شود.
پلاک مشخصات ماشین های الکتریکی:
12- ضریب توان نامی
13- جهت چرخش
14- سرعت نامی
15- فرکانس نامی
16- تحریک کننده یا Err ، روتور یا LFr
17- نوع اتصال، اگر ممارسه فازی موجود نباشد.
18- ولتاژ تحریک نامی به V ، ولتاژ سکون روتور به V
19- جریان تحریک، جریان روتور
20- گروه مواد عایق کننده
21- نوع محافظت طبق DIN 40050
22- وزن تقریبی به تن
23- اخطار اضافی
نوع اتصال سیم پیچ استاتور در ماشین های سنکرون و القائی:
علامت تعداد کلاف
با کلاف ( سیم پیچ ) کمکی
به صورت باز
ستاره
مثلث
ستاره با نقطه وسط خارج شده
ضریب توان نامی:
در ماشین های سنکرون در صورتی که توان کور دریافت شود، باید نشانه U
( تحریک ناقص ) اضافه گردد.
جهت چرخش:
→ راست گرد ← چپ گرد
فرکانس نامی:
در ماشین های جریان مستقیم و ماشین سنکرون
در روتور با ملته لغزان ( اسلیب رینگ )
سرعت نامی:
Rman : در موتورهایی با رفتار سری بیشینه سرعت
Rd : در مولدهایی با توربین آبی،سرعت میانی توربین
Rz : در موتورهای چرخ دنده دار سرعت آخرین چرخ دنده
جریان تحریک:
اگر جریان کوچکتر از 10 A باشد اطلاعات حذف می شود.
گرووه مواد عایق:
Y, A, E, B, P, A, C، اگر سیم پیچ استاتور و روتور به گروه های مختلفی متصل باشند، ابتدا گروه سیم پیچ استاتور و سپس گروه سیم پیچ روتور بیان می شود.
وزن تقریبی:
اگر وزن کمتر از یک تن باشد اطلاعات داده نمی شود.
اخطار اضافی:
به طور مثال VDE 0530 مقدار متوسط خنکی با تهویه هوای آزاد یا خنک شدن با آب وقتی ماشین ها مجدداً سیم پیچی می شود و یا معکوس حرکت کند باید پلاک اضافی جدیدی که دارای نشانه کارخانه، تاریخ و اطلاعات جدید مناسبی است بر روی آن نصب شود.
کراسینگ:
در قسمت سیم کشی بین وسایل این مسئله روی می دهد و به این معنی است که در سیم کشی ها طراحی طوری صورت گیرد که سیم ها کمترین تداخل را روی هم داشته باشند.
گلند:
قطعه ای شامل سه قسمت پیچ شده در داخل یکدیگر که برای اتصال دستگاه ها و همچنین کردن سیم به کار می رود. این کار این حسن را دارد که اگر سیم اتصالی داشته باشد چون Earrth شده است هیچ اشکالی برای دستگاه ایجاد نمی کند.
Close condduit : کابل از داخل condduit می گذرد.
open condduit : کابل از داخل condduit می گذرد.
کابلها بر اساس مشخصات آنها در نقشه شناخته شده و بر اساس به کار می رود.
ترانس:
ترانس یک عنصر الکتریکی و صنعتی است که در کارخانه ها و مراکز صنعتی کاربرد آن بسیار حیاتی می باشد و بیشترین کاربرد آن در تقویت یا تضعیف جریان برق به کار می رود.
نصب ترانس:
در نصب ترانس در مراکز صنعتی باید به موارد زیر توجه کرد:
یک ترانس تشکیل شده است از:
نشانگرهای ولتاژ و جریان مستقیم خروجی دستگاه
تجهیزات قدرت:
کا شامل تابلوی قدرت می باشد و دارای عناصر زیر است:
ترانسفورماتور اصلی به همراه قسمت یک سو، جریان مستقیم مورد نیاز برای عمل حفاظت کاتدی را تأمین می کند.
واحد کنترل:
وظیفه تغییر ولتاژ ( جریان ) مستقیم خروجی دستگاه را از صفر تا 120 ولت ( و 90 آمپر ) و نیز محدود کردن خروجی دستگاه در مقدار تنظیمی را برعهده دارد.
وظایف دیگر المانها:
1- کلیدفیوز اتوماتیک) circuit Broake): حفاظت در مقابل اتصال کوتاه احتمالی در داخل سیستم
2- کلید قدرت ( Imput swich ): تغذیه ورودی کل دستگاه را بر عهده دارد.
3- کنتاکتور ( conductor ): وظیفه انتقال قدرت الکتریکی ( سه فاز ) از شبکه برق به ترانسفورماتور اصلی را به عهده دارد و در دو حالت دائم و سوئیچ زمانی فرمان می گیرد.
4- تایمر ( Timer ): حالت سوئیچ زمانی را انجام می دهد و با تنظیم دو ولوم روی زمان های 300- 15 ثانیه برای قطع و وصل دستگاه قابل دسترسی است برای داشتن حالت سوئیچ زمانی باید کلید انتخاب وضعیت در حالت Timer باشد.
5- فیوز ورودی یک سو کننده ( Fuses Ac semiconductor ): سه عدد فیوز در مسیر ورودی یک سو کننده سه فاز وجود دارد که وظیفه آنها حفاظت دید دو ترسیتور را در مقابل جریان زیاد بر عهده دارد.
6- مدار RC دو سر ترسیتور: این مدار RC حفاظت ترسیتور در مقابل اضافه ولتاژ را بر عهده دارد.
7- سلف ( choke ): محدود کننده جریان و کنترل در مسیر DC
8- فیوز خروجی یکسو کننده ( Fuses semiconductor DC ) بعد از سلف در مسیر خروجی قرار دارد و دستگاه ( عناصر نیمه هادی ) را از جریان زیاد و اضافه بار اضافی حفاظت می کند.
9- برق گیر ( Lighting Arrester ): به دو سر خروجی دستگاه بسته می شود و عناصر نیمه هادی را از اضافه ولتاژ ناگهانی محافظت می کند.
10- نمونه گیر جریان ( shant ): در مسیر خروجی قرار دارد و به کمک آمپرمتر مقدار جریان مستقیم خروجی از دستگاه اندازه می گیرد و نشان می دهد.
11- واحد کنترل (conterl unit ): این واحد تشکیل شده است از:
- ترانس تغذیه با ورودی 50 HZ و 220 V
- ترانس های نمونه گیر از خروجی ترانس قدرت
- برد الکترونیک
- دو عدد ولوم برای تنظیم ولتاژ و جریان و مستقیم
- پلکسی که جهت حفاظت برد در نظر گرفته شده
- فیبر که تمام قطعات روی آن لعیم شده است.
12- فیوزهای فرمان:
- فیوزهای دو سر ورودی ولتمتر مستقیم ( V.F.1,2 )
- فیوز فرمان برای کنتاکتور و تایمر( C.T.F )
- فیوز تغذیه واحد کنترل ( C.B.F )